Rondreis Transkalimantan met orang-oetans

U wordt opgehaald op de luchthaven en naar uw hotel in Balikpapan gebracht (transfer).

Informatie Balikpapan:

Balikpapan is een grote stad met ongeveer 700.000 inwoners. De meeste toeristen blijven hier niet lang. Balikpapan dient als aanvlieghaven en uitgangspunt voor het maken van tochten in de omgeving. Er komen ook veel mensen die hier vroeger gewoond hebben of van wie familieleden hier gewoond hebben. De stad is ruim opgezet en redelijk schoon in vergelijking met veel andere Indonesische steden. De haven en de offshore zijn zeer belangrijk. Aardig om te zien is het oude Shell-terrein dat nu van Pertamina is. Hier staan nog de huizen uit de Nederlandse tijd. Ook het oude ziekenhuis is er nog. Eventueel kunt u ook een bezoek brengen aan de Kebun Sayur, de traditionele markt.

Overnachting in Balikpapan

Inclusief transfer

U wordt opgehaald bij uw hotel en naar Loajanan gebracht, waar u aan boord gaat van de houseboat (deze boot is voor uw gezelschap, privé dus). Tijdens uw reis over Kalimantan wordt u begeleid door een gids. Een gids spreekt Engels en vertelt u tijdens de reis allerlei wetenswaardigheden. Het verrijkt uw rondreis, u zult veel meer leren en te weten komen over het land.

U gaat aan boord van uw houseboot. Het is een rivierboot, waarmee u over de Mahakam-rivier vaart. De boot is eenvoudig, maar leuk en schoon. De boot is privé, voor uw gezelschap. Alle maaltijden zijn inbegrepen (er gaat een kok mee). Ook een gids reist mee om u te begeleiden. De rivierboot kan 6 a 7 passagiers herbergen. Er zijn geen aparte hutten, er is 1 ruimte, waar een ieder slaapt. Er is airconditioning (wel heel prettig). Er zijn dunne matrassen; we zullen doorgeven dat er extra matrasjes komen, zodat u er 2 op elkaar kunt leggen (iets comfortabeler). Er is verder een badkamer met douche en toilet (geen warm water). Klamboes hoeft u niet mee te nemen; u heeft ze niet nodig als u in de hut slaapt, wel als u op het dek wilt slapen (uw matrasje meenemen). De klamboe wordt door het personeel bevestigd. Neemt u wel zelf een laken of lakenzak mee! De rivierboot vaart ongeveer 15 mijl per uur, de boot vaart gedeeltelijk ’s nachts (o.a. afhankelijk van waterstand). Aan dek worden de maaltijden geserveerd. Het is vooral genieten van rust, natuur en een overdaad aan lekker Indonesisch eten dat de kok voor u klaarmaakt. De Mahakamrivier is heel breed bij Loajanan. Er varen veel grote boten, die kolen transporteren. Er is veel bebouwing op de oevers. Aan weerszijden van de rivier liggen boomstammen in het water, klaar om verwerkt te worden. Het gevoel van natuur komt later pas! De Mahakamrivier is maar liefst 920 kilometer lang! Op sommige plekken is de rivier wel 500 meter breed. De rivier is modderig en het water is bruin. Er is veel scheepvaart, zeker in de buurt van Samarinda. Langs de rivier wonen Kutai en Dayak-stammen. Er wordt ’s nachts doorgevaren. Neemt u oordopjes mee, want de motor blijft doorlopen terwijl u wilt slapen.

Let op: u ziet tijdens deze reis hoogstwaarschijnlijk geen Dayaks met lange oorlellen en tatoeages. Deze Dayaks leven verder stroomopwaarts en het is moeilijk hier met de Mahakamboot te komen. Wel zult u genieten van de mooie natuur, enkele traditionele longhouses, u kunt rustig genieten op de boot en grote kans dat u dagenlang geen andere toeristen ziet.

Overnachting aan boord van de Mahakam house boot.

Inclusief diner, transfer, Engelssprekende gids

De boot heeft ’s nachts doorgevaren. Al met al is het van Loajanan naar Muara Muntai meer dan 15 uur varen. Als u de volgende ochtend wakker wordt, is het landschap veranderd. De bebouwing op de oevers heeft plaatsgemaakt voor groen. Er is veel minder scheepvaart. Aan de oevers staan riviermangroves, riet, bananenplanten en allerlei andere struiken en bomen. Her en der staat een houten huisje of hutje. Vrouwen doen de was, mannen hozen hun houten kano (wel het liefst met motor!) leeg. Wc-huisjes staan boven het water, een stukje bij de woning vandaan. De houten huizen staan veelal op palen. Na een ontbijt van zowel brood als rijst, legt de Mahakamboot aan in het dorp Muara Muntai. Het is heel leuk om hier de levenswijze van de bewoners aan de rivier te aanschouwen. De bevolking die hier leeft zijn Kutai. Als u wilt loopt u naar de markt en een schooltje. Het dorp zelf is ook de moeite waard! Alle huizen staan op palen. De weg is van planken van ijzerhout. U stapt in een gemotoriseerde kano. Het wordt een lange dagtocht. Vlak na Muara Muntai vaart u door een kreek waar u de kans heeft neusapen te zien. U vaart langs het dorp Jantar dat bijna helemaal op het water gebouwd is en u vaart naar het Jempang-meer. Dit is niet één grote watervlakte, maar overal drijven eilandjes van gras en waterplanten. Er staan visstellages. De bewoners van de drijvende dorpen op het meer en langs het meer leven van de visvangst en landbouw. Het is een vlak gebied. U brengt een bezoek aan het dorp Tanjung Isuy met een longhouse met prachtige houten beelden ervoor. In het dorp wonen Dayaks van de Benuaq-stam. Via het dorp Muara Ohong, dat compleet op palen in het water staat, vaart u verder. Er zijn veel vogels te zien, waaronder ooievaars. Het hoogtepunt van deze dag vormt de tocht door Ohongcreek. Een smalle kreek met bruin water aan weerszijden omgeven door weelderig groen: reusachtige bomen, toppen van bomen en struiken die tot in het water reiken en varens. Maar vooral veel wildlife! Grote kans om hier makaken, eekhoorns, slangen, ijsvogels, roofvogels en veel neusapen te zien. Het is officieel een mangrovebos, maar Irene, medewerkster van Van Verre, kreeg hier echt het jungle-gevoel! Het eindpunt is het dorp Mancong. Eventueel voert de Dayak Tunjung stam een welkomstceremonie op. In ieder geval staat er in Mancong een uniek longhouse. Het heeft 2 verdiepingen en maar liefst 24 deuren! Het is het oudste longhouse van Oost-Kalimantan. Ervoor staan de prachtigste houtsnijwerkbeelden. U vaart weer terug door de Ohongkreek en hopelijk ziet u nog meer wild. Het is al donker als u het Jempangmeer weer overgestoken bent en bij de houseboot terugkeert. Het diner zal smaken na zo’n lange dag. ’s Avonds vaart de boot nog een stuk, maar er wordt niet de hele nacht doorgevaren. U arriveert ’s nachts in Muara Pahu.

Als u de dag te druk vindt, kunt u het bezoek aan Tanjung Isuy laten vervallen of een overnachting inplannen in een modern, maar zeer eenvoudig longhouse in Tanjung Isuy.

Overnachting aan boord van de Mahakamboot.

Inclusief ontbijt, lunch, diner, Engelssprekende gids, excursie per gemotoriseerde kano

In de ochtend gaat u per gemotoriseerde kano de Bolonganrivier op. Ooit was hier grote kans om zoetwaterdolfijnen te zien, maar door vervuiling van het water zijn de dieren grotendeels weggetrokken. Maar er is genoeg anders te zien langs de rivier. Er leven hier gibbons, neusapen, mooie vogels en natuurlijk makaken. Vooral de zwarte gibbons zijn hier echter bijzonder. De vegetatie is ook anders dan gisteren. Dit is tropisch bos met o.a. veel bamboe. U vaart naar het drijvende vissersdorp Bolongan. De kindjes zwaaien enthousiast naar u. Dan weer terug naar de houseboot voor de lunch. ’s Middags vaart u over de Mahakam. Er is aan weerszijden veel groen, groen en nog eens groen. Tropisch bos afgewisseld met bananenplantages. Af en toe een kolenmijn of een dorp. Reuzen van boten die kolen vervoeren, maar vooral heel veel kleine motorbootjes van de lokale bevolking komt u tegen op het water. Het is een heerlijk relaxte middag aan dek. Laat in de middag arriveert u in Melak. U wandelt even door dit roerige stadje. ’s Nachts ligt de boot stil en slaapt u aangemeerd bij Melak.

Overnachting aan boord van de Mahakamboot.

Inclusief ontbijt, lunch, diner, Engelssprekende gids, excursie per gemotoriseerde kano

’s Morgens staat er een auto klaar om u naar het Nationale Park Kersik Luway te brengen. Helaas heeft een brand een paar jaar geleden veel van de vegetatie van het park verwoest. Er stonden veel orchideeën. Er zijn er nog wat over. Het is een beetje duinachtig landschap. Leuk om hier een uurtje te wandelen en op zoek te gaan naar de zeldzame zwarte orchidee. Er is een uitkijktoren. Daarna rijdt u verder door dit gebied van de Baduaq en Tunjung Dayak. Er zijn veel rubberplantages. En door de Indonesische regering is een hoofdstad voor de bestuurders van de regio uit de grond gestampt. Er staan allemaal grote regeringsgebouwen. U gaat verder om de historie van dit gebied te verkennen; naar het dorp Eheng. Hier staat een longhouse, dat nog steeds bewoond is. Vraag of u ook binnen een kijkje mag nemen. En bezoek zeker de begraafplaats van het dorp. Uw gids zal u vertellen over de begrafenisrituelen van de Dayak. Tot slot een korte wandeling naar de Ombau Asa waterval. Een heerlijk plekje om te zwemmen. Op zon- en feestdagen komen er veel lokalen om te zwemmen en te picknicken. Terug naar Melak en weer aan boord van de Mahakamboot. U vaart stroomafwaarts terug naar Tenggarong. Het gaat een stuk sneller dan de heenweg, maar niettemin wordt er de hele nacht doorgevaren. De middag brengt u weer relaxed aan boord door. Genieten van de omgeving, lekker lezen….

Overnachting aan boord van de Mahakamboot.

Inclusief ontbijt, lunch, diner, privé-auto/busje met chauffeur, Engelssprekende gids

Tenggarong was vroeger een sultanaat en het voormalige sultanpaleis is nu een museum. In de stad staat een vreemd groot voetbalstadion, dat beter zou passen in een moderne wereldstad dan in dit afgelegen gebied. Maar het toont de rijkdom van de stad. Het is de hoofdstad van de Kutai-regio. Een goudkleurig beeld op een eilandje midden in de rivier herinnert aan het feit dat hier ooit een belangrijk vorstendom gevestigd was. U wordt opgehaald in Tenggarong, waar u van boord gaat van de houseboat, en naar uw hotel in Balikpapan gebracht (transfer).

Overnachting in Balikpapan.

Inclusief ontbijt, transfer, Engelssprekende gids

Vanaf vandaag heeft u de beschikking over een busje met chauffeur. Het reizen met een busje met chauffeur is een uitstekende manier om kennis te maken met het prachtige Kalimantan. U bent flexibel, u bepaalt uw eigen tempo en route. U kunt stoppen waar en wanneer u maar wilt. Een lange reisdag, die voor het grootste deel vrij saai is. Het begint met een lange wachttijd voor de ferry. Het wachten kan echt meer dan 2 uur duren, dus neem een boek of iets dergelijks mee om de tijd door te komen. Op het autoveer gaan vrachtwagens, bussen, personenauto’s, brommers en wandelaars mee. De overtocht duurt een uur. Daarna volgt een lange tocht over een slechte weg. Aan weerszijden is veel groen, onderweg zijn veel dorpen. Maar bovenal overheersen de palmolieplantages. Van de ferry is het zo’n 5 uur reizen naar Riya. De eerste 4 uur zijn het minst boeiend. Het laatste deel van de rit spreidt de natuur haar rijkdom ten toon. U rijdt de bergen in. Geniet van de vergezichten; het lijkt wel een zee van groen onder u. Er is een waterval en secundair regenwoud. (Helaas) ook één van de grootste kolenmijnen van Indonesië is hier gevestigd. Rotswanden bekleed met groen rijzen eerst in de verte, dan vlak naast de weg op. De accommodatie is zeer, zeer eenvoudig.

Overnachting in Batu Karang, bij Riya.

Inclusief ontbijt, privé-auto/busje met chauffeur, Engelssprekende gids

Zeer vroeg in de ochtend rijdt u circa 40 kilometer van Riya naar Muara Koman. Bij Muara Koman maakt u een tocht per gemotoriseerde kano over de rivier. Net voor zonsopgang zijn er tientallen apen (makaken en neusapen) te zien, dus in alle vroegte is deze tocht echt de moeite waard. U vaart langs enkele huizen, maar vooral door de natuur. De kanotrip eindigt bij een enorme rotswand die oprijst in de rivier. Daarna vaart u dezelfde route terug. Dat is geen straf, want de natuur is echt schitterend! Neem een vestje mee, want zo vroeg kan het nog fris zijn. Daarna rijdt u in ongeveer 2 uur naar Tandjung. Een prachtige route over hoge bergen, langs oerwoud, afgewisseld met rubber- en palmolieplantages en dorpjes. In de grote plaats Tandjung kunt u even de benen strekken. Daarna in ongeveer 2 uur verder naar Kandangan en nog 1,5 uur tot Loksado. De laatste anderhalf uur voert over kleine slingerweggetjes en het is hier weer echt genieten van al het moois dat de natuur te bieden heeft. Als u tijdig aankomt, kunt u vanmiddag nog de tocht per bamboeraft maken. Anders kan dat morgenochtend. Ongeveer 3 uur vaart u op een bamboevlot over de Amandit-rivier. Een geroutineerde vlotvaarder vaart u door de vele kleine stroomversnellingen. U krijgt zeker natte voeten!

Overnachting in Loksado.

Inclusief ontbijt, privé-auto/busje met chauffeur, Engelssprekende gids, boottocht

Vanaf Loksado rijdt u via een bergachtige weg met prachtige uitzichten in ongeveer 1,5 uur naar Kandangan. Dan volgt de rit van 4 uur naar Martapura. Martapura is een vrij grote stad. In het centrum staat een prachtige moskee. Naast de moskee is de markt. Behalve stalletjes met alle etenswaren en gebruiksvoorwerpen zijn er ook leuke souvenirs te vinden. O.a. veel sieraden met edelstenen die in de omgeving gevonden zijn. Proef de overheerlijke patin-vis in de eetstalletjes op de markt (vraag uw gids). In Cempaka, 8 kilometer van Martapura kunt u zien hoe met ouderwetse machines, maar ook met de hand naar diamanten, goud en edelstenen gezocht wordt. Het is zwaar werk. In de brandende zon zitten de mannen in een poeltje water met een soort bamboemand waar ze stenen, zand en hopelijk edelstenen scheiden. Langzaam laten ze het zand en de stenen met een beetje water ronddraaien. In de middag is dit proces soms niet meer te zien; probeer hier dus ’s ochtends aan te komen. Vanaf Martapura is het ongeveer 2 uur door een verstedelijkt gebied naar Banjarmasin. Dit laatste deel is niet ver, maar de weg is druk.

Overnachting in Banjarmasin.

Inclusief ontbijt, privé-auto/busje met chauffeur, Engelssprekende gids, bamboerafting

Banjarmasin is de grootste stad van de regio Zuid-Kalimantan. Waterwegen zijn zeer belangrijk in deze stad. De grote Baritorivier en Martapurarivier doorkruisen de stad en daarnaast zijn er talloze zijtakken en kanalen. Er is een aantal shoppingmalls in de stad, maar ook diverse markten. Het is heel leuk om ’s ochtends per gemotoriseerde kano naar de drijvende markt te gaan. Dit is een kleurrijk en fotogeniek spektakel. In tientallen kleine kano’s varen vrouwen met hun handelswaar: groente, fruit, gebruiksvoorwerpen, maar ook drijvende restaurantjes. Vanaf de stad is het ongeveer 1,5 uur varen naar de drijvende markt. Ga er vroeg heen want rond 09.00 uur neemt de drukte af. Vanaf de drijvende markt zou u door kunnen varen naar Pulau Kembang (waar halftamme makaken leven) of naar Pulau Kaget (waar vroeger proboscis apen leefden). Wij vinden dit echter geen aanrader.

Aan het einde van de middag maakt u nog een boottocht. Ofwel door de kanalen in de stad of door het mangrovegebied nabij Banjarmasin. Bij het eiland Bakut heeft u kans om proboscis apen (neusapen) te zien.

Overnachting in Banjarmasin.

Inclusief ontbijt, privé-auto/busje met chauffeur, Engelssprekende gids

U wordt opgehaald bij uw hotel in Banjarmasin en naar de luchthaven gebracht (transfer). U neemt hier afscheid van uw chauffeur en gids.

U vliegt met een binnenlandse vlucht van Banjarmasin naar Pangkalan Bun. Houdt u er rekening mee dat op deze vlucht slechts 10 kilo bagage mag worden meegenomen. Voor de overige kilo's dient u een klein bedrag bij te betalen. In Pangkalan Bun wordt u weer opgehaald door een gids. Een gids spreekt Engels en vertelt u tijdens de reis allerlei wetenswaardigheden. Het verrijkt uw rondreis, u zult veel meer leren en te weten komen over het land.

In ongeveer een half uur rijdt u van Pangkalan Bun naar Kumai. De mensen in deze streek leven van de houtindustrie, ze werken in mijnen, ze exporteren vogelnestjes (let op de talloze hoge schuren met gaten waaruit getjilp klinkt) en ze leven van de visserij. Kumai ligt aan de brede Kumai-rivier waar een klotok (houten gemotoriseerde boot) klaarligt die u naar het Nationale Park vaart. Aan boord van de klotok wordt een lunch geserveerd. U slaat al snel van de brede rivier af en vaart een smallere zijtak in. Palmbomen staan aan weerszijden van het water. Geniet in uw stoel of in een hangmat van de rust die dit gebied uitstraalt. Vergeet niet op te letten of u dieren ziet. Er leven bijvoorbeeld krokodillen, otters, makaken, neusapen, talloze vogels en natuurlijk orang-oetans. De boottocht kan variëren in tijd, maar reken erop dat u minimaal 3 uur op de boot zit. Langzamerhand verandert de vegetatie. De kans om apen te zien wordt groter. Als u tijdig arriveert, kunt u nog naar het Harapan Camp waar om 15.00 uur orang-oetans gevoederd worden. U kunt ook even het dorp aan de rand van het Nationale Park inlopen. Hier leeft een gevarieerde bevolking: de oorspronkelijke Dayaks maar ook mensen van Sumatra en Java die hier kwamen voor de houtindustrie. Het dorpje ademt een vreedzame sfeer uit. Vrouwen wassen de kleding in een kreekje, kinderen spelen.

Informatie Tanjung Puting:

Het landschap in het Tanjung Puting National Park is zeer divers Er is tropisch primair en secundair regenwoud, moerasgebied, mangrovegebied en bossen aan de kust. Het bekendste dier dat in dit Nationale Park leeft is de orang-oetan. Maar ook de neusaap komt hier voor. Moeilijker te zien, maar verborgen in het woud leven hier ook nog de sunbear (Borneobeer) en een soort luipaard. Het Tanjung Puting National Park was het eerste park waar men de orang-oetan ging beschermen en opnieuw uitzetten in de jungle. Er zijn 3 rehabilitatiecentra waar de dieren worden voorbereid op een leven in de jungle: Tanjung Harapan, Pondok Tanggui en Camp Leakey. De orang-oetans van Kalimantan zijn anders dan die op Sumatra: ze zijn roder van kleur en hebben geen staart.

Na het ontbijt gaat u op pad. U gaat eerst met de klotok naar station 2, Pondok Tanggui. Onderweg heeft u al grote kans om neusapen en makaken te zien. Bij aankomst bij station 2 loopt u een klein stukje over houten vlonders en een zandpad door het bos. Dan arriveert u bij de voederplaats van de orang-oetans. De orang-oetans krijgen melk en soms bananen als aanvulling op het eten dat ze zelf in de jungle zoeken. Vervolgens vaart u in ongeveer 1,5 uur naar het laatste en bekendste station: Camp Leakey. Hier leeft het grootste aantal orang-oetans. Onderweg maakt u grote kans om orang-oetans in het wild te zien. En hopelijk ziet u neusapen in de rivier springen! Er komen krokodillen voor in de rivier. Misschien ziet u er één, of een otter of een grote hagedis. Civetkatten worden ook soms waargenomen. Bontgekleurde ijsvogels en neushoornvogels zult u zeker langs zien vliegen. U slaat een zijrivier in waar het water zwart in plaats van bruin is. Bij het rehabilitatiecentrum kunt u naast orang-oetans ook (half)wilde zwijnen, makaken en gibbons zien. Eventueel maakt u hier een korte jungletrek. Zeker gaat u naar het voederen. Een schitterend spektakel! Daarna terug naar de boot voor een cruise terug van 3 uur of langer. Als u een stukje in het donker vaart, kunt u honderden vuurvliegjes zien.

Overnachting in het Tanjung Puting National Park.

Inclusief ontbijt, lunch, diner, Engelssprekende gids, entreegelden

Na het ontbijt vaart u terug. Als u een late vlucht heeft, kunt u nog een keer een bezoek brengen aan station 2, Pondok Tanggui. In Kumai neemt u afscheid van de bemanning van de klotok. U heeft een transfer terug naar de luchthaven van Pangkalan Bun. U neemt afscheid van uw gids. Einde van een prachtige reis!

Inclusief ontbijt, transfer, Engelssprekende gids